TEBETTUL:
Tebettül; Tuhfe
yazarının beyanına göre kelimenin asıl manası in kıta ve kesilmektir. Buradaki
maksat ise; kadınlardan kesilmek ve evlenmeyi terketmektir.
Kadınlardan uzak durup evlenmeyi
terketmek hıristiyanların Şeriatında bulunurdu. Buna ruhbanlık deriz.
El-MenheI'in Tekmilesinde özetle şöyle deniliyor:
İbn-i Kudama. Evlenmek
hususunda insanlar üç kısma ayrılır.
Birinci kısım,
evlenmedigi takdirde, harama gireceğinden korkanlardır. Böylelerinin evlenmesi
alimlerin büyük çoğunluğuna göre vacibtir. Çünkü iffetini koruması lüzumludur.
Bunun yolu ise evlenmektir.
İkinci kısım insanlar,
kadınlara iştihası bulunmakla beraber, harama girmekten emin olanlardır.
Böylelerin evlenmesi müstehabtır. Ve evlenmeyip tüm zamanını ibadete
ayırmasından evladır. Cumhurun kavli böyledir ..
Hanefi alimlerin kavli
de budur. Sahabilerin söz ve fiillerinin zahiri de bunu te'yid eder
Şafii ise: Harama
girmekten emin olanların evlenmeyip tüm zamanını ibadete ayırmak efdaldır,
çünkü Allah Teala Yahya (a.s.)'ı Al-i İmran suresinin 39. ayetinde; (mealen)
''Zekeriyya mabedde namaz kılarken melekler ona: "Allah sana, Allah'dan
bir kelimeyi doğrulayıcı, efendi, nefsine hakim ve iyilerden bir peygamber
olarak Yahya'yı müjdeler." diye ünlediler. --- Ayetteki Hasur: şehvet
kudreti bulunduğu halde kadınlara yanaşmayan demektir. Eğer evlenmek efdal
olsaydı Yahya (a.s.) evlenmeyi terk etmekle övülmezdi. Bir de Allah Teala aynı
surenin 14. ayetinde;
"İnsanlara
kadınlardan. oğullardan .. - ileri gelen -- şehvetler sevgisi tezyin edilmiştir,"
buyurmuştur. Bu ayet zem meyanında buyurulmuştur.
Cumhurun delilleri ise
bundan önceki babta geçen hadisler, benzeri hadisler ve bu babtaki hadislerdir.
Peygamber (s.a.v.) ve
Ashab-ı Kiram (r.a.)'un evlenme yolunu seçmeleri de evlenmenin efdal olduğuna
delalet eder. Sonra evlenmede pek çok yarar vardır. Bunlar film zamanını
ibadete vermenin yararlarından fazla ve önemlidir. Bu yararlardan bir kaçı
şunlardır: Evlenme, erkek ve kadının iffetlerini korur, fitne ve fesad
yollarının bazısını tıkar, aile ocağının kurulmasına ve birtakım hakların
ifasının sevabına vesile olur, Ümmet-i Muhammediye'nin çoğalmasına ve neslin
devamına vesile olur" .
Üçüncü kısım insanlar,
yaşlılık; hastalık ve benzeri sebeplerle şehvetten düşmüş veya erkeklikten
doğuştan mahrum olanlardır. Böylelerin evlenmeleri hususunda iki görüş vardır:
Umumi hükümlere bakılırsa evlenmeleri uygun görülür. İkinci görüşe göre
evlenmeyip kendilerini ibadete vermeleri efdaldır. Çünkü böylesinin evlenmesi
halinde kendisinden yana olan yararların çoğu gerçekleşmez. Ayrıca nikahı
altında tutacağı kadının cinsel haklarını veremez, onu mutazarrir eder. üstelik
adam yüklendiği birtakım yükümlülüklerin ifasından aciz kalabilir. Ve faydasız
meşguliyetler yüzünden ibadet ve ilimle pek meşgulolmayabilir.
Evlenmeyi bırakmanın
yasaklanmasına dair bu babtaki hadisler ve benzerleri, erkekliği olup şehvet ve
masraf ile nafaka durumu evlenmeye müsait olanlara ait diye yorum yapılır.